Περιγραφή
ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΕΣ
Οι φυτοστερόλες είναι συστατικά που προέρχονται από φυτά και έχουν παρόμοια δομή με τη χοληστερίνη. Το πιο γνωστό και αποδεδειγμένο επιστημονικά όφελος των φυτοστερολών είναι ότι μειώνουν τη χοληστερίνη.
Υπάρχουν επίσης αποδείξεις ότι προστατεύουν από την ανάπτυξη του καρκίνου. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι φυτοστερόλες συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου των ωοθηκών, του μαστού, του στομάχου και του πνεύμονα. Οι φυτοστερόλες το κάνουν αυτό εμποδίζοντας την παραγωγή καρκινικών κυττάρων, σταματώντας την ανάπτυξη και την εξάπλωση των κυττάρων που υπάρχουν ήδη και προάγοντας τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων.
Τα υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών τους πιστεύεται ότι είναι ένας τρόπος με τον οποίο οι φυτοστερόλες βοηθούν στην καταπολέμηση του καρκίνου.
Οι φυτοστερόλες αντιμετωπίζουν με απόλυτη αποτελεσματικότητα την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Πιο συγκεκριμένα, οι φυτοστερόλες αναστέλλουν τη δράση ενός ενζύμου, της 5-άλφα ρεδουκτάσης, το οποίο μετατρέπει την τεστοστερόνη σε διϋδροτεστοστερόνη και αναστέλλουν επίσης την προσκόλληση της διϋδροτεστοστερόνης στους κυτταρικούς υποδοχείς.
Οι φυτοστερόλες έχουν φανεί σε πολλές μελέτες ότι ανακουφίζουν από την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Σε μια τυχαιοποιημένη διπλή-τυφλή μελέτη, ένα παρασκεύασμα, που λήφθηκε από κολοκυθόσπορους και τα φυτά Cucurbita pepo L. και Sabal serrulata, συγκρίθηκε με placebo (εικονικό φάρμακο) στη θεραπεία συμπτωμάτων που προκλήθηκαν από υπερπλασία του προστάτη. 53 ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη, η οποία διεξήχθη σε περίοδο 3 μηνών.
Η ροή ούρων, ο χρόνος ούρησης, τα κατάλοιπα ούρων, η συχνότητα της ούρησης και η υποκειμενική εκτίμηση της επίδρασης της θεραπείας ήταν όλα σημαντικά βελτιωμένα στην ομάδα θεραπείας. Δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες παρενέργειες. Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε το 1990 στο περιοδικό British Journal of Urology. Μια διπλή-τυφλή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1995 στο περιοδικό Lancet αποτελείτο από 200 άνδρες που λάμβαναν φυτοστερόλες, και συγκεκριμένα βήτα-σιτοστερόλη (20 mg), ή placebo τρεις φορές την ημέρα. Οι φυτοστερόλες προκάλεσαν αύξηση στο μέγιστο ποσοστό ροής των ούρων (ένας καλός δείκτης φραξίματος της ουροδόχου κύστης) από 9,9 ml/δευτερόλεπτο σε 15,2 ml/δευτερόλεπτο και μείωση της ποσότητας των ούρων που παρέμεναν στην ουροδόχο κύστη μετά την ούρηση από 65,8 σε 30,4 ml. Δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στην ομάδα placebo.
Σε μια άλλη μελέτη δημοσιευθείσα το 1997 στο Journal of Urology (Περιοδικό Ουρολογίας), στην οποία χρησιμοποιήθηκαν μεγαλύτερες δόσεις φυτοστερολών από ό, τι στην προαναφερθείσα μελέτη (130 mg ημερησίως), οι άνδρες που λάμβαναν φυτοστερόλες είχαν όχι μόνο βελτιώσεις στα καθιερωμένα συμπτώματα προστάτη/ούρησης, αλλά επίσης και στην ποιότητα της ζωής.
Μια επιθεώρηση τεσσάρων μελετών δημοσιευθείσα το 2000 στο περιοδικό British Journal of Urology International που περιλάμβανε δεδομένα από 519 άνδρες έδειξε ότι οι φυτοστερόλες βελτίωσαν τα συμπτώματα ούρησης και τις μετρήσεις ροής.
Μια κλινική δομή στην οποία οι άνδρες με συμπτωματική καλοήθη υπερπλασία του προστάτη κατανάλωναν φυτοστερόλες (βήτα-σιτοστερόλη) ή placebo για έξι μήνες και στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για 12 μήνες, έδωσε την επιλογή στους άνδρες να διακόψουν τη συμβατική θεραπεία μετά από έξι μήνες ή να τη συνεχίσουν. Οι άνδρες που επέλεξαν να συνεχίσουν να παίρνουν φυτοστερόλες είχαν σταθερά αποτελέσματα στα καθιερωμένα συμπτώματα ούρησης και στην ποιότητα εκτιμήσεων της ζωής κατά την 18μηνη περίοδο παρακολούθησης, ενώ οι άνδρες που επέλεξαν να συνεχίσουν τη συμβατική θεραπεία είχαν μείωση σε μερικά από τα σκορ του προστάτη/ούρησης.
Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε το 2000 στο British Journal of Urology International με τίτλο «Η θεραπεία της συμπτωματικής καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη με βήτα-σιτοστερόλη. Μια μελέτη 18μηνης παρακολούθησης».
ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ (URTICA DIOICA)
Τα εκχυλίσματα ρίζας τσουκνίδας έχουν φανεί ότι είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Δύο διπλές-τυφλές μελέτες έχουν δείξει ότι το εκχύλισμα τσουκνίδας είναι αποτελεσματικότερο από placebo. Η πρώτη δημοσιευθείσα το 1987 στο περιοδικό International Urology Nephrology (Διεθνές Περιοδικό Ουρολογίας και Νεφρολογιας) και η δεύτερη το 1991 στο περιοδικό Phytotherapy Research (Έρευνα Φυτοθεραπείας).
Άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2005 στο Journal of Herbal Pharmacotherapy (Περιοδικό Βοτανικής Φαρμακοθεραπείας) έδειξε ότι η τσουκνίδα είχε ευεργετικές επιδράσεις στη συμπτωματική καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.
Αυτό το εύρημα ενισχύεται επίσης από μελέτες σε ζώα που έδειξαν ότι το εκχύλισμα τσουκνίδας μείωσε το μέγεθος του προστάτη, την εβδομαδιαία παραγωγή ούρων και τα επίπεδα του προστάτη, εμποδίζοντας ίσως την ανάπτυξη των κυττάρων του προστάτη, όπως υποστηρίζεται από μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2012 στο περιοδικό Andrologia.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ D3
Η έλλειψη της βιταμίνης D σχετίζεται με τη διόγκωση του προστάτη και η αύξηση της πρόσληψης βιταμίνης D μειώνει τον κίνδυνο για καλοήθη υπερπλασία του προστάτη και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του μεγέθους του προστάτη σε άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.
ΛΥΚΟΠΕΝΙΟ
Το λυκοπένιο είναι ένα αντιοξειδωτικό που δίνει το κόκκινο χρώμα στις ντομάτες και το καρπούζι. Επειδή είναι λιποδιαλυτό, χρειάζεται να φάμε λίπος για να απορροφηθεί. Στις ντομάτες το λυκοπένιο απορροφάται καλύτερα αν φάμε την ντομάτα σε μορφή σάλτσας μαζί με λίπος παρά αν φάμε ωμή τη ντομάτα. Το λυκοπένιο μπορούμε να το καταναλώσουμε και σε μορφή διατροφικού συμπληρώματος.
Είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια ότι η κατανάλωση λυκοπενίου συνδέεται με χαμηλό κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη και οι άνδρες που διαγιγνώσκονται με αυτή την ασθένεια έχουν λιγότερα επίπεδα λυκοπενίου στα σώματά τους.
Δεν είναι όμως ιδιαίτερα γνωστό ότι το λυκοπένιο πιθανώς να προστατεύει και από την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Ένα εργαστηριακό πείραμα διαπίστωσε ότι το λυκοπένιο ανέστειλε την ανάπτυξη των φυσιολογικά ανθρώπινων κύτταρων του προστάτη, κάτι που δείχνει ότι ίσως βοηθά στην πρόληψη της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Η μελέτη αυτή δημοσιεύθηκε το 2003 στο Journal of Nutrition (Περιοδικό Διατροφής).
ΚΟΛΟΚΥΘΟΣΠΟΡΟΣ (ΕΚΧΥΛΙΣΜΑ ΣΠΟΡΩΝ ΚΟΛΟΚΥΘΑΣ)
Οι κολοκυθόποροι (Curcubita pepo) έχουν χρησιμοποιηθεί στη λαϊκή ιατρική ως θεραπεία για τα προβλήματα ούρησης που προκαλούνται από έναν διογκωμένο προστάτη. Συστατικά των σπόρων της κολοκύθας παρεμποδίζουν τη δράση της διϋδροτεστοστερόνης, η οποία παρακινεί την ανάπτυξη των κυττάρων του προστάτη, όπως διαπιστώθηκε σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2006 στο Journal of Medicinal Food (Περιοδικού Φαρμακευτικού Τροφίμου) (21).
Η προαναφερθείσα μελέτη καθώς και μια μελέτη σε ζωικά μοντέλα που δημοσιεύθηκε το 2006 στο World Journal of Chemistry (Παγκόσμιο Περιοδικό Χημείας) έχουν διαπιστώσει ότι το έλαιο των κολοκυθόσπορων μπλοκάρει την ανάπτυξη του προστάτη που πραγματοποιείται με τη μεσολάβηση της τεστοστερόνης (22). Οι επιδράσεις του ελαίου των κολοκυθόσπορων ήταν σημαντικότερες σε ζωικά μοντέλα, όταν το έλαιο συνδυαζόταν με φυτοστερόλες, όπως φάνηκε σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2006 στο περιοδικό Urologia Internationalis (Περιοδικό Διεθνούς Ουρολογίας) (23).
Παρόμοια αποτελέσματα έχουν επίσης βρεθεί σε μελέτες σε ανθρώπους. Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2009 στο περιοδικό Nutrition Research and Practice (Περιοδικό Διατροφικής Έρευνας και Πρακτικής) βρήκε ότι το έλαιο των κολοκυθόσπορων μείωσε τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη σε Κορεάτες και βελτίωσε επίσης το ποσοστό ροής των ούρων τους (24).
Οι κολοκυθόσποροι επιδρούν καταπραϋντικά σε προβλήματα του προστάτη λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε φυτοστερόλες. Τέλος, καθώς οι κολοκυθόσποροι είναι πολύ καλή πηγή ψευδάργυρου, δίνουν ακόμη καλύτερη βοήθεια στον αδένα.
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ (ΚΙΤΡΙΚΟΣ ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ)
Κάθε άνθρωπος χρειάζεται ψευδάργυρο, αλλά αυτό το συστατικό είναι απαραίτητο για την πρόληψη προβλημάτων του προστάτη, διότι εμποδίζει την πρόσληψη της τεστοστερόνης στον προστάτη. Η ιατρική βιβλιογραφία είναι γεμάτη με μελέτες που δείχνουν την αποτελεσματικότητα του ψευδαργύρου στη θεραπεία παθήσεων του προστάτη. Ο αδένας του προστάτη περιέχει υψηλότερη συγκέντρωση ψευδαργύρου από κάθε άλλο όργανο του σώματος.
Η επαρκής πρόσληψη και απορρόφηση ψευδαργύρου είναι πρωταρχικής σημασίας σε ένα αποτελεσματικό θεραπευτικό πλάνο της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Σε μελέτες που διεξήχθησαν τη δεκαετία του 1970, η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου φάνηκε ότι μειώνει το μέγεθος το προστάτη και ότι ελαττώνει τα συμπτώματα στην πλειοψηφία των ασθενών (25). Μια πρόσφατη επιδημιολογική μελέτη του 2008 έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου συσχετίστηκε (έστω και αδύναμα) με χαμηλότερο κίνδυνο για υπερπλασία του προστάτη (26).
Η κλινική αποτελεσματικότητα του ψευδαργύρου οφείλεται πιθανώς στη σημαντική του ανάπτυξη σε πολλές πλευρές του μεταβολισμού των ορμονών. Η εντερική πρόσληψη του ψευδαργύρου εξασθενίζει από τα οιστρογόνα, αλλά ενισχύεται από τα ανδρογόνα. Λόγω του ότι τα επίπεδα οιστρογόνων αυξάνονται στους άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, η πρόσληψη του ψευδαργύρου μπορεί να είναι χαμηλή.
Ο ψευδάργυρος έχει φανεί ότι εμποδίζει τη δράση της 5-άλφα-ρεδουκτάσης, του ενζύμου που μετατρέπει την τεστοστερόνη σε διϋδροτεστοστερόνη (27-28). Ο ψευδάργυρος έχει επίσης φανεί ότι εμποδίζει την έκκριση προλακτίνης από την υπόφυση (29). Η ορμόνη προλακτίνη έχει φανεί ότι αυξάνει την πρόσληψη τεστοστερόνης από τον προστάτη, οδηγώντας έτσι σε αυξημένα επίπεδα διϋδροτεστοστερόνης (30).
Η καλοήθης (μη καρκινική) διόγκωση του αδένα του προστάτη είναι γνωστή ιατρικά ως καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας με βάρος 10-20 γραμμάρια σε σχήμα κάστανου. Βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη, ενώ μέσα του περνά η ουρήθρα. Παράγει το προστατικό υγρό που αποθηκεύεται στον αδένα και εξωθείται κατά την εκσπερμάτιση προς την ουρήθρα. Άρα ο προστάτης είναι απαραίτητος αποκλειστικά για την εκσπερμάτιση και την αναπαραγωγή.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μια εξαιρετικά συχνή πάθηση. Υπολογίζεται ότι προσβάλλει πάνω από το 50% των ανδρών κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η συχνότητα αυξάνεται με το πέρασμα της ηλικίας, από περίπου 5 με 10% στην ηλικία των 30 σε πάνω από το 90% των ανδρών ηλικίας άνω των 85 χρόνων. Από την ηλικία των 40 ετών το μέγεθος του προστάτη αυξάνεται προοδευτικά σε όλους τους άνδρες. 1 στους 3 άνδρες από την ηλικία των 50 ετών θα εμφανίσει καλοήθη υπερπλασία του προστάτη και σχεδόν το 80% των ανδρών άνω των 70 ετών.
Οι πιθανότητες για αυτό αυξάνουν όσο συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες όπως η κληρονομική προδιάθεση, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και η κακή διατροφή.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να οπλίσετε τον πολύτιμο αδένα σας, όσο πιο νωρίς τόσο το καλύτερο, με όλα εκείνα τα θρεπτικά συστατικά που θα εξασφαλίσουν την καλή λειτουργία του μέχρι τα βαθιά σας γεράματα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΟΗΘΗ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
- Διαταραχές στη ροή των ούρων (συχνουρία, επιτακτική ούρηση, διστακτικότητα – δυσκολία της ροή των ούρων, μικρό τόξο ούρησης)
- Διακοπτόμενη ούρηση
- Μειωμένη δύναμη ροής ούρων
- Ατελής κένωση της ουροδόχου κύστης
Επιπλέον στα συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνονται τα: πόνος στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πυελικού εδάφους, πόνος κατά την εκσπερμάτιση, πρόωρη εκσπερμάτιση, στυτική δυσλειτουργία, και τέλος μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας
Κατόπιν κλινικών μελετών βγήκε η αξιολόγηση της UBF (η UBF είναι οργανισμός εξουσιοδοτημένος από τη Γερμανία στο να δίνει άδειες κυκλοφορίας παγκοσμίως) που κατατάσσει το ProstaFit Active στα τρόφιμα για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς (τροφοφάρμακα). Τα τροφοφάρμακα, που αποδίδονται διεθνώς με την αγγλική λέξη «Nutraceuticals», είναι βιολογικώς δραστικά φυτοχημικά και εμφανίζουν να έχουν οφέλη για την υγεία του προστάτη.